‘Ik ben gevoelig. Soms 'te'.’ ‘Is Tolk Nederlandse Gebarentaal dan wel het juiste beroep voor jou?’ Deze vraag werd me onlangs gesteld. En ik vind het een goede vraag. Want wat zijn eigenlijk de (on)handigheden als je een gevoelsmens bent in het tolkvak?
Gevoelig, gevoelsmens, sensitief. Er zijn verschillende termen die ik hoor. Wat is nou wat?
Bij mij is het zo dat ik erg gevoelig bent. Ik pik veel prikkels op. Gevoelig als in dat ik veel voel. Dat zijn dingen van (over en bij) mezelf en ook van anderen. Ik heb niet veel nodig om me in te kunnen leven in een ander. Te voelen wat die persoon nodig heeft. Daardoor kan ik kiezen voor een bepaalde vraagstelling of benadering.
Ik heb wel eens een test gedaan om te kijken of ik hypersensitief ben, maar dat kwam daaruit niet duidelijk naar voren. Op momenten dat ik het lastig vind om zo gevoelig te zijn, voel ik me soms wel zo.
‘Ik heb ook een fase gehad waarin mijn gevoeligheid als een blok aan mijn been voelde. Het zat me in de weg. Zwaar irritant vond ik het. Totdat ik het ook een functie kon geven.’
Omdat ik graag dingen onderzoek, en mezelf zowel persoonlijk als zakelijk graag ontwikkel, kwam ik erachter dat het gevoelig zijn vaak juist helpt. Wat ook de mogelijke functie van je gevoeligheid mede bepaald zijn de waarden die je zelf, als mens en professional, belangrijk vindt. Misschien is dat wel allesbepalend voor hoe je met gevoelige situaties omgaat.
Het lukt me ook goed om werk en privé gescheiden te houden. Dingen die in mijn werk gebeuren kan ik goed daar laten. Zelden loop ik nog te malen over een gebeurtenis in een opdracht. Indien er iets is wat me bezighoudt dan buig ik het om naar een ontwikkeling. Hierdoor gaat de emotionele lading er vanaf en zit het me niet meer in de weg.
En ja, ik heb zeker opdrachten waarbij ik vind dat iemand een gebrek aan inlevingsvermogen toont. Ik zeg bewust 'toont, want je weet niet wat de beweegreden van iemand is om zich op een bepaalde manier te gedragen.
Soms… nou eerlijk gezegd… regelmatig, denk ik wel bij mezelf dat het zou helpen als mensen iets gevoeliger zijn of in ieder geval hun gevoelens meer dienstbaar laten zijn. Dat zou het leven voor velen wat aangenamer kunnen maken. En dan bedoel ik iedereen die aan een gesprek deelneemt.
Het komt erop neer dat ik en een gevoelsmens ben én dat ik werk als tolk. Persoonlijke eigenschappen en gevoelens hebben zeker invloed op mij als tolk. Daar leer je in de opleiding en al doende naar te kijken en mee te dealen. Het kan ook niet zonder elkaar, want je bent all-een.
De kunst is om dat wat je oppakt, te plaatsen op de juiste plek, en op die manier je voelsprieten dienstbaar te maken voor jezelf én in je professie.
Opmerkingen